Những điều cần lưu ý khi tập Aerobic cho người bệnh phẫu thuật sụn chêm

Tổn thương sụn chêm thường gặp ở các vận động viên và cũng có thể xảy ra ở những đối tượng khác nhau, nhất là người cao tuổi bị mắc bệnh thoái hóa khớp. Vậy tập Aerobic sau 1 tháng mổ vá sụn chêm khớp gối có sao không ? Đây cũng là thắc mắc của nhiều người. Hãy cùng bonbone theo dõi bài viết dưới đây để có được câu trả lời dành cho mình. 

1. Thế nào là rách sụn chêm 

Sụn chêm nằm ở trong khớp gối, ở giữa đầu dưới xương đùi và ở đầu trên xương chày và làm tấm đệm lót giữa 2 loại xương này. Sụn chêm gồm 2 tấm là sụn chêm trong (ở phía trong của khớp) và sụn chêm ngoài (ở phía ngoài khớp) và được chia ra làm 3 phần: Sừng trước, phần thân giữa và sừng sau. Bao gồm hai bờ là bờ bao khớp và bờ tự do.

Đặc trưng chung của sụn chêm là dai, có tính đàn hồi cao, hoạt động như một hệ thống giảm xóc, nhận và truyền lực từ lồi cầu xương đùi xuống xương chày. Làm giảm các sang chấn sụn khớp và tạo nên sự vững chắc cho khớp gối. Cũng chính vì các lý do này mà rách sụn chêm là tổn thương thường hay gặp ở khớp gối.

2. Nguyên nhân gây rách sụn chêm

Nguyên nhân gây rách sụn chêm ở người trẻ chủ yếu là sau một chấn thương vùng khớp gối và thường gặp khi chơi thể thao, bị ngã hoặc bị tai nạn giao thông,…. Còn ở người già, sụn chêm thường bị rách do bị thoái hóa.

Tiên lượng điều trị rách sụn chêm sẽ tùy vào từng trường hợp:

+ Rách ở vùng 1/3 ngoài: Giàu mạch máu nuôi nên rách ở vùng này sẽ dễ hồi phục nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng.

+ Rách ở 1/3 giữa: Là vùng trung gian nên mạch máu bắt đầu giảm. Tổn thương có thể lành khi được điều trị đúng nhưng kết quả đem lại với tỉ lệ thấp.

+ Rách ở 1/3 trong: Đây là vùng vô mạch nên khi rách ở đây không có khả năng phục hồi. Do đó, thường điều trị bỏ đi phần rách.

3. Phương pháp điều trị rách sụn chêm khớp gối

Quyết định điều trị rách sụn chêm sẽ dựa trên các yếu tố như: loại rách, vị trí rách và mức độ trầm trọng của vùng chấn thương. Ngoài ra, tuổi tác và mức độ vận động của bệnh nhân cũng có sự ảnh hưởng tới lựa chọn điều trị của bác sĩ.

Các phương pháp điều trị gồm: điều trị bảo tồn (bất động bằng nẹp gối, dùng thuốc giảm đau chống viêm, chườm đá, nghỉ ngơi và nâng cao chân có khớp gối tổn thương), phương pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) hoặc điều trị phẫu thuật trong đó phẫu thuật nội soi được sử dụng phổ biến vì nhiều lợi ích cho người bệnh.

Tổn thương sụn chêm khớp gối dù có chỉ định phẫu thuật hay không thì việc phục hồi chức năng và tập luyện cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc phục hồi lại biên độ vận động của khớp gối. Tăng cường sức cơ và giúp người bệnh sớm di chuyển, sinh hoạt và làm việc trở lại bình thường, cũng như phòng tránh nguy cơ thoái hóa khớp sớm sau này.

Đối với trường hợp tổn thương sụn chêm có chỉ định điều trị bảo tồn thì việc tập luyện sẽ được khám và chỉ định tùy vào từng trường hợp cụ thể. Tùy theo mức độ tổn thương cũng như phương pháp điều trị bảo tồn.

4. Bài tập phục hồi chức năng cho người bệnh phẫu thuật sụn chêm

Dưới đây là các nguyên tắc, mục đích của điều trị phục hồi chức năng cũng như là các giai đoạn tập luyện mà người bệnh trải qua.

4.1. Nguyên tắc, mục đích của điều trị phục hồi chức năng

Điều trị Phục hồi chức năng cho người bệnh sau khi phẫu thuật sụn chêm khớp gối với nguyên tắc: Kết hợp vật lý trị liệu cùng với các bài tập phục hồi chức năng. Nhằm tăng tầm vận động khớp gối, tăng sức mạnh cơ và giảm nguy cơ cứng – dính khớp gối, giúp cho người bệnh trở lại các vận động sinh hoạt, chơi thể thao bình thường. Theo đó, người bệnh cần kiên trì phối hợp thực hiện phục hồi chức năng trong vòng tối thiểu 6 tuần.

4.1. Các giai đoạn tập luyện

Ngay sau khi phẫu thuật sụn chêm khớp gối, người bệnh sẽ trải qua 4 giai đoạn tập luyện như sau:  

Giai đoạn 1: Tuần đầu ngay sau khi phẫu thuật (giai đoạn nằm viện)

+ Đeo nẹp đùi gối cẳng chân với gối duỗi hoàn toàn nhằm tránh ảnh hưởng đến sụn chêm được tái tạo liên tục cả khi ngủ.

+ Có thể vận động gập duỗi gối từ ngày thứ 2 sau khi mổ. Không được gập gối quá 90 độ (Lưu ý: tháo nẹp khi tập). Gối được phép gấp khi người bệnh ngồi và không đi lại. 

+ Tập gồng cơ đùi tư thế gối duỗi hoàn toàn và  gồng 20 lần/ liệu trình, Mỗi lần giữ 5 giây x03 liệu trình/ ngày.

+ Tập duỗi thẳng khớp gối ở tư thế nằm hoặc tư thế ngồi, cố gắng giữ ở tư thế đó trong vòng 5 phút. Tập 3 lần/ngày.

+ Đeo nẹp: để tập vận động khớp háng và cổ chân.

+ Sử dụng nạng khi đi bộ (khi mang nẹp duỗi gối hoàn toàn) chịu trọng lượng một phần lên chân phẫu thuật.

Giai đoạn II: 02 đến 06 tuần sau khi phẫu thuật

+ Gồng cơ tứ đầu đùi, tập 20 lần/ liệu trình và mỗi lần giữ 5 giây x03 liệu trình/ ngày.

+ Tập duỗi thẳng khớp gối và nâng lên khỏi mặt giường hoặc dùng gối đỡ, giữ mỗi lần từ 5 phút x 03 lần/ngày.

+ Tập gập duỗi khớp gối khi tháo nẹp và gấp không quá 90o, tập từ 20 động tác/lần x 03 lần/ngày.

+ Nằm với chân duỗi thẳng: cần co cơ tĩnh toàn bộ chân phẫu thuật

+ Dạng khép khớp háng và vận động khớp cổ chân với gối duỗi thẳng

+ Sử dụng nạng, đeo nẹp khi đi bộ, chịu trọng lượng tăng dần vào chân phẫu thuật nếu bạn không thấy đau khớp gối. Cũng có thể gấp gối khi ngồi.

Giai đoạn III : 06 đến 12 tuần sau khi phẫu thuật

+ Bỏ nẹp, chịu hoàn toàn trọng lượng lên chân phẫu thuật và đi bộ chậm tăng dần.

+ Đứng lên từ tư với thế ngồi trên ghế

+ Tập gập duỗi gối có sức cản với máy tập hoặc dùng dụng cụ hỗ trợ tránh xoắn vặn khớp.

+ Tập lên xuống cầu thang và đạp xe 10 – 20 phút

Giai đoạn IV: 04 tháng sau khi phẫu thuật 

+ Bạn có thể bắt đầu tập chạy

+ Hoạt động trở lại các môn thể thao kể từ sau 06 tháng

4. Những điều cần lưu ý khi tập Aerobic cho người bệnh phẫu thuật sụn chêm 

Việc tập luyện cần phù hợp với sức chịu đựng và tình trạng của mỗi người, khi tập Aerobic và các bài tập khác người bệnh cần lưu ý: 

+ Không nên cố tập quá sức

+ Sau khi tập có thể chườm lạnh 15-20 phút để làm giảm phù nề

+ Nếu sau khi tập gối sưng phù và tụ dịch tức là bạn đã tập quá sức. Bạn cần tạm thời ngừng việc tập vận động khớp gối, chườm lạnh và kê cao chân, tham khảo ý kiến của bác sĩ để được kê đơn hướng dẫn sử dụng thuốc chống viêm, giảm phù nề,…

Trong quá trình tập luyện và di chuyển, người bệnh nên lưu ý phòng tránh ngã, bằng các cách:

+ Môi trường luyện tập cần có đầy đủ ánh sáng thích hợp, đặc biệt là vào ban đêm.

+ Làm quen với các vật dụng và môi trường xung quanh cũng như loại bỏ các đồ vật gây vướng víu, đặt các đồ vật cần thiết ở ngay tầm với.

+ Đảm bảo dép đi vừa chân, đủ ma sát và không trơn trượt

+ Tránh những nơi có biển báo trơn trượt

+ Bấm chuông gọi điều dưỡng khi cần sự hỗ trợ, đặc biệt khi thấy mệt, chóng mặt, có vấn đề về thị lực và khó khăn khi đi lại…

Như vậy trên đây chúng tôi vừa cung cấp cho bạn những thông tin cụ thể nhất về rách sụn chêm để từ đó các bạn sẽ có được câu trả lời dành cho mình Tập Aerobic sau 1 tháng mổ vá sụn chêm khớp gối có sao không? Ngoài ra, nếu các bạn có bất kỳ thắc mắc nào về bài viết của chúng tôi hoặc đang cần mua các thiết bị hỗ trợ các bệnh về xương khớp, cột sống thì có thể liên hệ với bonbone qua hotline (028) 22 600 006 –  (024) 22 622 228 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.