Nồng độ acid uric trong máu và bệnh gout: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bệnh gout là một trong những căn bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là nam giới. Bệnh gout có liên quan mật thiết đến nồng độ acid uric trong máu. Vậy nồng độ acid uric trong máu là gì? Bệnh gout là gì và nguyên nhân gây ra? Các triệu chứng của bệnh gout là gì? Hãy cùng tìm hiểu về chủ đề này trong bài viết dưới đây.

Nồng độ acid uric trong máu là gì?

Axit uric là sản phẩm phụ của quá trình chuyển hóa purin, một hợp chất nitơ có trong nhiều loại thực phẩm như thịt, cá và nội tạng. Khi bạn ăn thực phẩm chứa purin, cơ thể sẽ chuyển hóa purin thành axit uric. Axit uric sau đó được hòa tan trong máu và bài tiết qua thận vào nước tiểu.

Nồng độ axit uric bình thường trong máu ở nam giới là từ 3,5 đến 7,2 mg/dL. Ở phụ nữ, nồng độ này thấp hơn một chút, từ 2,6 đến 6,0 mg/dL. Khi nồng độ axit uric trong máu tăng cao hơn mức bình thường, có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe như bệnh gout.

Bệnh gout là gì và nguyên nhân gây ra?

Bệnh gout là một dạng viêm khớp gây ra do sự tích tụ tinh thể axit uric ở các khớp. Tinh thể này có thể lắng đọng ở bất kỳ khớp nào, nhưng thường gặp nhất ở ngón chân cái, đầu gối, mắt cá chân và ngón tay.

Nguyên nhân chính gây ra bệnh gout là do sự tăng nồng độ axit uric trong máu (tình trạng tăng axit uric máu). Sự tăng này có thể do một số yếu tố, bao gồm:

Tăng sản xuất axit uric

Một số nguyên nhân có thể dẫn đến sự tăng sản xuất axit uric trong cơ thể, bao gồm:

• Các bệnh lý về gan và thận: Những bệnh lý này có thể làm giảm khả năng của cơ thể tiết ra axit uric qua thận, dẫn đến sự tích tụ axit uric trong máu.
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống ung thư, thuốc lợi tiểu và thuốc giảm đau có thể làm tăng sản xuất axit uric trong cơ thể.
• Tiếp xúc với các chất hóa học: Các chất hóa học như amoni, formaldehyd và benzen có thể làm tăng sản xuất axit uric trong cơ thể.

Giảm bài tiết axit uric qua thận

Ngoài ra, một số yếu tố có thể làm giảm khả năng của thận tiết ra axit uric, gây ra sự tích tụ axit uric trong máu. Các yếu tố này bao gồm:

• Bệnh lý về thận: Những bệnh lý như suy thận, viêm thận và bệnh lý về quản thận có thể làm giảm khả năng của thận tiết ra axit uric.
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu và thuốc chống viêm có thể làm giảm khả năng của thận tiết ra axit uric.
• Tiếp xúc với các chất hóa học: Các chất hóa học như amoni, formaldehyd và benzen có thể làm giảm khả năng của thận tiết ra axit uric.

Quá nhiều purin trong chế độ ăn uống

Purin là một hợp chất có trong nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là trong các loại thịt, cá và nội tạng. Khi bạn ăn quá nhiều purin, cơ thể sẽ sản xuất nhiều axit uric hơn để chuyển hóa purin này. Do đó, việc tiêu thụ quá nhiều purin có thể dẫn đến sự tích tụ axit uric trong máu và gây ra bệnh gout.

Các triệu chứng của bệnh gout

Triệu chứng chính của bệnh gout là cơn đau khớp dữ dội, đột ngột. Cơn đau thường xảy ra vào ban đêm và có thể kéo dài nhiều giờ hoặc thậm chí vài ngày. Ngoài ra, bệnh gout còn có thể gây ra các triệu chứng khác như:

• Sưng và đỏ da xung quanh khớp bị viêm.
• Cảm giác nóng rát và đau khi chạm vào khớp bị viêm.
• Khó di chuyển và làm việc với khớp bị viêm.
• Sưng và đau ở các khớp khác nhau trên cơ thể.

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh gout có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm khớp mãn tính và hư hỏng khớp.

Những yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh gout

Mặc dù bệnh gout có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout, bao gồm:

• Giới tính: Nam giới có nguy cơ cao hơn nữ giới khi mắc bệnh gout.
• Tuổi: Người lớn tuổi có nguy cơ cao hơn khi mắc bệnh gout.
• Di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh gout, bạn có nguy cơ cao hơn khi mắc bệnh này.
• Chế độ ăn uống: Tiêu thụ quá nhiều purin trong chế độ ăn uống có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout.
• Bệnh lý về gan và thận: Những bệnh lý này có thể làm giảm khả năng của cơ thể tiết ra axit uric qua thận, dẫn đến sự tích tụ axit uric trong máu.
• Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu và thuốc chống viêm có thể làm giảm khả năng của thận tiết ra axit uric.

Cách đo nồng độ acid uric trong máu

Để xác định nồng độ axit uric trong máu, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn làm một xét nghiệm máu. Xét nghiệm này sẽ đo lượng axit uric có trong máu của bạn và cho biết liệu nồng độ axit uric của bạn có cao hơn mức bình thường hay không.

Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ axit uric trong máu của bạn cao hơn mức bình thường, bác sĩ có thể yêu cầu bạn làm thêm các xét nghiệm khác để tìm hiểu nguyên nhân gây ra sự tăng này.

Liệu pháp điều trị cho bệnh gout

Hiện nay, có hai loại liệu pháp điều trị chính cho bệnh gout, bao gồm:

Điều trị cấp cứu

Khi bị cơn đau gout, bạn có thể áp dụng các biện pháp cấp cứu sau để giảm đau và làm giảm sưng tấy:

• Nghỉ ngơi: Nếu có thể, hãy nghỉ ngơi và giữ cho khớp bị viêm trong tư thế thoải mái.
• Làm lạnh: Áp dụng băng lạnh hoặc gói đá lên vùng da xung quanh khớp bị viêm để làm giảm đau và sưng tấy.
• Nâng cao: Nếu khớp bị viêm ở chân, hãy nâng chân lên để giảm sưng tấy.

Điều trị dài hạn

Để điều trị bệnh gout dài hạn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc hoặc đề xuất các phương pháp điều trị khác nhau, bao gồm:

• Thuốc giảm đau: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc naproxen để giảm đau và sưng tấy trong cơn đau gout.
• Thuốc ức chế sản xuất axit uric: Những loại thuốc này có tác dụng ngăn chặn quá trình sản xuất axit uric trong cơ thể, giúp giảm nguy cơ tích tụ axit uric trong máu.
• Thuốc tiết axit uric: Những loại thuốc này có tác dụng giúp cơ thể tiết ra axit uric nhiều hơn, giúp giảm nguy cơ tích tụ axit uric trong máu.
• Thuốc chống viêm: Nếu bệnh gout của bạn có biểu hiện viêm nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm để giảm triệu chứng.
• Tiêm corticosteroid: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể tiêm corticosteroid trực tiếp vào khớp bị viêm để giảm đau và sưng tấy.
• Phẫu thuật: Trong những trường hợp nghiêm trọng và không phản ứng với các liệu pháp điều trị khác, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để loại bỏ các tinh thể axit uric trong khớp.

Thực đơn ăn uống cho người bị bệnh gout

Việc thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh gout và làm giảm triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số lời khuyên về thực đơn ăn uống cho người bị bệnh gout:

• Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, hải sản và các loại rau quả có hạt.
• Tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.
• Uống đủ nước: Việc uống đủ nước giúp cơ thể loại bỏ axit uric qua đường tiểu, giúp giảm nguy cơ tích tụ axit uric trong máu.
• Hạn chế tiêu thụ rượu và đồ uống có ga.
• Thay thế các loại đồ uống có đường bằng nước lọc hoặc nước ép trái cây tươi.

Những lưu ý khi chăm sóc sức khỏe cho người bị bệnh gout

Ngoài việc tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, người bị bệnh gout cần lưu ý các điều sau để chăm sóc sức khỏe của mình:

• Giảm cân nếu bạn đang bị thừa cân hoặc béo phì.
• Tập thể dục thường xuyên để giảm nguy cơ mắc bệnh gout và giúp cơ thể duy trì sức khỏe tốt.
• Đeo giày thoải mái và hỗ trợ khi đi bộ hoặc tập thể dục để giảm áp lực lên các khớp.
• Kiểm tra định kỳ nồng độ axit uric trong máu và tuân thủ đầy đủ các chỉ định của bác sĩ.

Tác hại của nồng độ acid uric cao trong máu

Nồng độ axit uric cao trong máu có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm:

• Gout: Đây là biến chứng chính của nồng độ axit uric cao trong máu. Sự tích tụ axit uric trong khớp có thể gây ra cơn đau và viêm khớp mãn tính.
• Viêm khớp mãn tính: Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh gout có thể dẫn đến viêm khớp mãn tính, gây ra sưng và đau ở các khớp.
• Hư hỏng khớp: Nếu bệnh gout không được kiểm soát, nó có thể gây ra hư hỏng khớp nghiêm trọng và ảnh hưởng đến khả năng di chuyển và làm việc của bạn.
• Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa nồng độ axit uric cao và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Tăng nguy cơ mắc bệnh thận: Nồng độ axit uric cao trong máu có thể gây ra các vấn đề về thận, bao gồm sỏi thận và suy thận.

Các biện pháp phòng ngừa bệnh gout

Để giảm nguy cơ mắc bệnh gout, bạn có thể áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

• Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm giàu purin.
• Uống đủ nước để giúp cơ thể loại bỏ axit uric qua đường tiểu.
• Giảm cân nếu bạn đang bị thừa cân hoặc béo phì.
• Tập thể dục thường xuyên để duy trì sức khỏe tốt cho cơ thể.
• Kiểm tra định kỳ nồng độ axit uric trong máu và tuân thủ đầy đủ các chỉ định của bác sĩ.

Bệnh gout là một bệnh lý liên quan đến sự tích tụ axit uric trong cơ thể, gây ra các triệu chứng như cơn đau khớp dữ dội và viêm khớp mãn tính. Việc thay đổi chế độ ăn uống và tuân thủ các chỉ định của bác sĩ là cách hiệu quả để điều trị và phòng ngừa bệnh gout. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh gout, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.