Thoái hóa khớp gối là gì? Có nguy hiểm không?

Thoái hóa khớp gối rất dễ bị nhầm lẫn với hội chứng viêm khớp gối. Bên cạnh đó, bệnh có ảnh hưởng nhiều đến chất lượng của cuộc sống, sinh hoạt, lao động,… Vậy tiêu chuẩn chẩn đoán thoái hóa khớp gối là gì? Có những biện pháp điều trị nào hiệu quả? Hãy cùng bonbone tìm hiểu trong bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về triệu chứng này. 

1. Thoái hóa khớp gối là gì? 

Thoái hoá khớp gối chính là hậu quả của quá trình cơ học và sinh học làm mất cân bằng giữa tổng hợp, huỷ hoại sụn và xương dưới sụn. Sự mất cân bằng này có thể được bắt đầu bởi các yếu tố: di truyền, phát triển, chuyển hóa và bị chấn thương. Biểu hiện cuối cùng của thoái hóa khớp là các thay đổi về hình thái, sinh hoá, phân tử, cơ sinh học của tế bào và chất cơ bản của sụn dẫn đến nhuyễn hoá, nứt loét và làm mất sụn khớp, xơ hoá xương dưới sụn, tạo gai xương và hốc xương dưới sụn. Bệnh thường gặp ở nữ giới, chiếm tới 80% các trường hợp thoái hóa khớp gối.

2. Nguyên nhân nào dẫn đến thoái hóa khớp gối? 

Nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp gối chia làm hai loại bao gồm: thoái hóa khớp nguyên phát và thứ phát.

2.1. Thoái hóa khớp nguyên phát 

Là nguyên nhân chính, xuất hiện muộn và thường ở người sau 60 tuổi, có thể ở một hoặc nhiều khớp và tiến triển chậm. Ngoài ra có thể có yếu tố di truyền, yếu tố nội tiết và chuyển hoá (như: mãn kinh, đái tháo đường…) có thể gia tăng tình trạng thoái hóa.

2.2. Thoái hóa khớp thứ phát 

Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, nguyên nhân có thể là do sau các chấn thương khiến trục khớp thay đổi (gãy xương khớp, lệch…). Các bất thường trục khớp gối bẩm sinh gồm: khớp gối quay ra ngoài (genu valgum), khớp gối quay vào trong (genu varum) và khớp gối quá duỗi (genu recurvatum…). Hoặc sau các tổn thương bị viêm khác tại khớp gối (viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, lao khớp, viêm mủ, bệnh gút và chảy máu trong khớp – bệnh Hemophilia…) 

3. Tiêu chuẩn chẩn đoán thoái hóa khớp khối theo ACR

ACR là tên viết tắt của Hội thấp khớp học Hoa Kỳ (American College of Rheumatology). Theo ACR, để xác định được người bệnh mắc thoái hóa khớp gối cần có một tiêu chuẩn khoa học, rõ ràng để chẩn đoán và kiểm tra. 

3.1. Các triệu chứng của thoái hóa khớp gối 

ACR đã đề ra 5 triệu chứng cơ bản của thoái hóa khớp gối. Các chuyên gia ACR đã cho rằng, bệnh nhân đã bị mắc thoái hóa khớp gối khi có các yếu tố là: (1), (2), (3), (4) hoặc (1), (2), (5) hoặc (1), (4), (5). Trong đó: 

+ (1) Có gai xương ở phần rìa khớp (trên phim chụp Xquang)

+ (2) Dịch khớp là chất dịch đã bị thoái hóa

+ (3) Bệnh nhân là người có độ tuổi trên 38 tuổi

+ (4) Có triệu chứng cứng khớp không quá 30 phút

+ (5) Khi cử động khớp bệnh nhân có triệu chứng lục khục

Một số triệu chứng khác như: 

+ (6) Tràn dịch khớp gối

+ (7) Đầu gối bị biến dạng: do các gai xương gây ra hoặc do trục khớp gối đã bị lệch.

3.2. Phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh 

Bệnh nhân có triệu chứng của thoái hóa khớp cần phải thực hiện siêu âm, chụp X Quang hay MRI,… Qua các hình ảnh đó, bác sĩ sẽ xem xét và dễ dàng đưa ra được chẩn đoán chính xác hơn.

Chụp Xquang 

Trên phim chụp Xquang sẽ cho thấy những biểu hiện rõ ràng của thoái hóa khớp gối. Thoái hóa khớp gối trải qua 4 giai đoạn như sau:

Giai đoạn 1: Xuất hiện gai xương nhỏ

Giai đoạn 2: Thấy rõ gai xương ở khớp gối

Giai đoạn 3: Khe khớp bị hẹp vừa

Giai đoạn 4: Khe khớp bị hẹp nhiều và xương dưới sụn bị xơ

Siêu âm khớp

Qua hình ảnh siêu âm, bác sĩ chuyên khoa có thể dễ dàng nhận biết được sụn của khớp gối đang gặp phải tình trạng gì. Một số triệu chứng có thể thấy được qua các hình ảnh siêu âm khớp gối là:

+ Tràn dịch khớp

+ Gai xương

+ Hẹp khe khớp

+ Độ dày của sụn khớp

+ Những mảnh sụn đã thoái hóa bong vào trong ổ khớp

+ Màng hoạt dịch khớp đang ở tình trạng như thế nào. 

Hình ảnh MRI

Đây chính là một phương pháp chụp hình cộng hưởng từ. Qua các hình ảnh thu được, bác sĩ có thể dễ dàng quan sát cũng như phát hiện ra những tổn thương ở màng hoạt dịch và dây chằng sụn khớp.

Nội soi khớp 

Đây là một phương pháp giúp cho các bác sĩ chuyên khoa trực tiếp quan sát những tổn thương do thoái hóa của sụn khớp. Phương pháp này sẽ giúp bác sĩ đánh giá được mức độ thoái hóa của khớp gối. 

4. Điều trị thoái hóa khớp gối 

Hiện tại, chưa có thuốc chữa trị đặc hiệu cho thoái hóa khớp gối. Tuy nhiên, để tình trạng bệnh tiến triển chậm và bớt tồi tệ theo thời gian thì người bệnh có thể áp dụng một số phương pháp điều trị như: 

4.1. Tập thể dục thể thao 

Đây là biện pháp điều trị hàng đầu và quan trọng nhất dành cho những người thoái hóa khớp. Theo các chuyên gia, các bài tập được khuyến nghị gồm kết hợp các hoạt động giúp tăng cường cơ bắp và cải thiện thể lực. Nhiều người nghĩ rằng tập thể dục có thể khiến cho các cơn đau tiến triển nặng hơn và tăng nguy cơ cứng khớp. Thực tế, tập thể dục thể thao thường xuyên giúp cơ thể vận động, rèn luyện cơ bắp cũng như tăng cường sức mạnh các khớp và góp phần cải thiện các triệu chứng.

4.2. Giảm cân và duy trì trọng lượng của cơ thể hợp lý  

Thừa cân, béo phì sẽ làm cho các bệnh lý xương khớp, kể cả thoái hóa khớp cũng trở nên tồi tệ hơn. Nếu người bệnh đang trong tình trạng thừa cân, béo phì thì bạn cần phải cố gắng giảm cân bằng việc xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh hơn, cũng như tham gia các hoạt động thể chất,…

4.3. Thuốc giảm đau 

Một số thuốc giảm đau có thể được các bác sĩ khuyến nghị trong điều trị. Tuy nhiên, các loại thuốc giảm đau sẽ tùy vào mức độ nghiêm trọng của cơn đau cũng như tình trạng và vấn đề sức khỏe của người bệnh. Một số loại thuốc như: 

+ Paracetamol: Nếu bạn đang bị đau do thoái hóa khớp, bác sĩ có thể cho dùng paracetamol để tiến hành điều trị. Liều dùng của thuốc không vượt quá liều tối đa ghi trên bao bì theo chỉ định của bác sĩ.

+ Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Nếu sử dụng paracetamol không làm giảm cơn đau, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm không steroid (NSAID). NSAID là thuốc giảm đau hoạt động bằng cách giảm viêm và giảm sưng khớp.

+ Tiêm steroid: Steroid là loại thuốc có chứa các phiên bản nhân tạo của hormone cortisol và đôi khi được sử dụng để điều trị các vấn đề về cơ xương, đặc biệt khi có cơn đau. Người bị thoái hóa khớp được khuyến nghị tiêm steroid khi các phương pháp khác không hiệu quả. 

4.4. Dùng huyết tương giàu tiểu cầu tự nhiên 

Sử dụng PRP trong điều trị các vấn đề về xương khớp là giải pháp hiện đại, được nghiên cứu cho thấy hiệu quả nhanh chóng và có khả năng tự chữa lành tự nhiên. Phương pháp này cũng an toàn cho người bệnh. 

4.5. Vật lý trị liệu cho thoái hóa khớp 

Dưới đây là các vật lý trị liệu được dùng phổ biến để điều trị thoái hóa khớp gối 

+ Chườm nóng hoặc chườm lạnh: Chườm nóng hoặc lạnh lên khớp cũng có tác dụng giảm các cơn đau và triệu chứng của viêm trên cơ xương khớp. 

+ Xoa bóp bằng tay: Sử dụng bàn tay thực hiện các động tác xoa bóp lên vùng khớp bị thoái hóa.

+ Chiếu đèn hồng ngoại: Hiệu ứng nhiệt của đèn hồng ngoại có tác dụng giãn mạch, tăng chuyển hóa mô, tăng lưu thông máu và giảm phù nề. Bên cạnh đó, tác dụng nhiệt hồng ngoại cũng làm xoa dịu các đầu thụ cảm thần kinh và có tác dụng giảm đau.

+ Điện xung trị liệu: Dùng dòng điện xung có tần số thấp và trung bình kích thích qua da để điều trị bệnh.

+ Sóng ngắn trị liệu: Bước sóng từ 11 – 22m tác động vào vùng cần điều trị có tác dụng giãn mạch, làm giảm viêm và giảm đau.

4.6. Phẫu thuật 

Phương pháp điều trị ngoại khoa chỉ được chỉ định khi điều trị nội khoa thất bại và không mang lại nhiều hiệu quả. Khi khớp biến dạng nặng hay không cử động được. Một số phương pháp phẫu thuật cho người bệnh:

+ Mổ nội soi khớp: Phẫu thuật giúp chữa trị các bề mặt khớp bị hư hỏng và các vết rách sụn.

+ Thay khớp: Loại bỏ khớp bị hư hỏng và thay thế bằng khớp nhân tạo. Sau khi phẫu thuật, người bệnh phải được tập phục hồi chức năng.

+ Hợp nhất hai xương trên mỗi đầu của khớp: Được áp dụng khi khớp tổn thương nghiêm trọng, khi thay khớp không hiệu quả.

Trên đây là toàn bộ những chia sẻ của chúng tôi về tiêu chuẩn chẩn đoán thoái hóa khớp gối. Hi vọng với những kiến thức được chia sẻ ở trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh của mình để từ đó có biện pháp chữa trị kịp thời và tốt nhất. Ngoài ra, nếu các bạn có bất kỳ thắc mắc nào về bài viết hoặc đang cần mua các thiết bị hỗ trợ y tế, các bệnh về xương khớp thì có thể liên hệ với Công ty Cổ phần Thiết bị y sinh (BIOMEQ) qua hotline (028) 22 600 006 – (024) 22 622 228 để được chúng tôi tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.